W języku medycznym dysuria odnosi się do „trudności w oddawaniu moczu”; w języku potocznym mówi się po prostu, że trudno jest „sikać”. Dysuria może dotyczyć zarówno mężczyzn, jak i kobiet: odpowiada trudności w całkowitym opróżnieniu pęcherza.
Mikcja: co się dzieje, kiedy sikasz?
Czynność „sikania” jest możliwa dzięki dwóm mechanizmom, które zachodzą w tym samym czasie: skurczowi pęcherza, który umożliwia wydalenie moczu) i rozluźnieniu pęcherza i zwieracza cewki moczowej – tego „zaworu”, który umożliwia trzymanie moczu i który otwiera się tylko podczas oddawania moczu, aby go przepuścić.
Jakie są przyczyny dysurii?
Istnieją 3 główne przyczyny dyzurii. Niewystarczający skurcz pęcherza (innymi słowy: pęcherz nie kurczy się wystarczająco, aby wydalić mocz), problem z koordynacją pomiędzy otwarciem zwieracza pęcherza a skurczem pęcherza lub przeszkoda w przepływie moczu.
Dysurii (tj. trudności w oddawaniu moczu) nie należy mylić z wielomoczem (który odnosi się do zwiększenia objętości moczu: osoba będzie sikać częściej przy normalnej objętości) lub nawet z anurią (która odpowiada brakowi produkcji moczu).
Dysuria: może być problemem z koordynacją
Jak wspomniano, dyzuria może być spowodowana problemem koordynacji pomiędzy skurczem pęcherza, który „wypycha” mocz na zewnątrz a otwarciem pęcherza i zwieracza cewki moczowej, który pozwala na oddawanie moczu. Te dwa zjawiska nie występują już jednocześnie, co uniemożliwia oddawanie moczu: jest to tzw. dyssynergia pęcherzowo- zwieraczowa. Dyssynergia pęcherzykowo- zwieraczowa nie jest zbyt częsta. Jest ona spowodowana zaburzeniami neurologicznymi, na przykład stwardnieniem rozsianym.
Oprócz stwardnienia rozsianego, udar mózgu lub uszkodzenie górnego odcinka rdzenia kręgowego (np. w wyniku wypadku drogowego) może powodować dyssynergię zwieraczy pęcherza moczowego, a tym samym dysurię.
Dysuria: często jest to kwestia przeszkody w przepływie moczu
To jest „ta” główna przyczyna dyzurii: skurcz pęcherza jest wystarczający, koordynacja pomiędzy skurczem pęcherza a otwarciem zwieracza pęcherza jest dobra, ale istnieje przeszkoda, która uniemożliwia prawidłowy odpływ moczu z pęcherza.
U mężczyzn, w większości przypadków, jest to problem z prostaty: łagodny przerost gruczołu krokowego, który dotyka około 60% mężczyzn po 60 roku życia, powoduje, że prostata „naciska” na cewkę moczową, kanał, który przenosi mocz, co powoduje dysurię. U kobiet najczęściej jest to kwestia opadania narządu.
Inne problemy zdrowotne również mogą powodować utrudnienia w przepływie moczu:
- Liszaj sromu lub wyprysk sromu u kobiet. Te patologie zmieniają elastyczność tkanek, co ma wpływ na oddawanie moczu.
- Obecność kamieni w pęcherzu moczowym lub w szyi pęcherza moczowego.
- Ubytek kału, czyli „kulka” twardego, suchego stolca, która zablokowała się w odbytnicy.
- Guz pęcherza moczowego.
Dysuria: jak się ją diagnozuje i jakie są sposoby leczenia?
Diagnoza
Oprócz badania klinicznego, diagnoza dysurii może wymagać wykonania badania przepływomierzem: konkretnie, polega to na oddawaniu moczu do słoika, aby ocenić siłę strumienia moczu, która jest określana w mililitrach na sekundę. Dodatkowo może być przepisane i przeprowadzone w tym samym czasie badanie ultrasonograficzne pęcherza moczowego, aby upewnić się, że pęcherz moczowy opróżnia się prawidłowo.
Leczenie
Dysuria jest objawem, a nie patologią. Leczenie dyzurii opiera się więc na leczeniu jej przyczyny – łagodnego przerostu gruczołu krokowego oraz obniżenia narządu.
Nieleczona dysuria może się skomplikować. Ostatecznym stadium dysurii jest zatrzymanie moczu, które może prowadzić do uszkodzenia nerek: w większości przypadków pojawia się silny ból i uciążliwe parcie na mocz. Rzadziej może wystąpić nietrzymanie moczu.